گروه اقتصادی مشرق - واکنش‌ها به سخنان رئیس‌کل بانک مرکزی مهمترین موضوعی است که امروز در صفحات اقتصادی روزنامه‌ها به چشم می‌خورد؛ ‌البته روزنامه‌های حامی دولت سخنان سیف را به طور کامل منعکس نکرده‌اند.



* آرمان

- سیل، نتیجه هجمه غیرکارشناسی وزیر نیرو به سدسازی

این روزنامه حامی دولت درباره علت سیلاب اخیر گزارش داده است:‌ بهمن آرمان، یکی از کارشناسان و تحلیلگران کلان اقتصادی درباره دلایل سیل های اخیر به «آرمان» می‌گوید: متاسفانه پس از پایان دوره سازندگی که اوج ساخت سد‌های مخزنی و برق‌آبی در ایران بود، در دولت‌های هفتم و هشتم برای ادامه ساخت این‌گونه سد‌ها اقدامی صورت نگرفت. در طول دوره هشت ساله دولت‌های نهم و دهم هم طبیعتا انتظاری از سازندگی و این‌گونه فعالیت‌ها نمی‌رفت، اما اوج دیدگاه منفی به مقوله سدسازی در دولت یازدهم و توسط حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو، صورت گرفت.
وزیر نیرو با مبنا قراردادن میزان جریان روان‌آب‌ها در طول سال‌های خشکسالی، این‌گونه توجیه کردند که ساخت سدهای جدید، نباید انجام گیرد و در مصاحبه ای که اخیرا داشتند عنوان کردند که نه سد و نه نیروگاه جدیدی نخواهیم ساخت. حال اینکه این مساله تا چه اندازه علمی بوده و اینکه آیا یک وزیر می‌تواند وارد مقوله فعالیت‌های کارشناسی شود، خود جای پرسش فراوان دارد. او ادامه می دهد: اما اتفاقاتی که اخیرا افتاده، بر مبنای پیش‌بینی‌های محافل هوا‌شناسی بین‌المللی بوده که پیش‌بینی کردند به علت بالا‌آمدن آب دریا‌ها، میزان بارندگی در بخش غربی و جنوب غربی آسیا که ایران در آن قرار دارد افزایش پیدا خواهد کرد اما رویکرد وزارت نیرو، رویکردی ناآگاهانه بوده و عملا با ساخت سدهایی که مطالعات آنها در پیش از انقلاب و توسط شرکت‌های مشاور خارجی که بسیار کارآزموده در این زمینه‌ها بودند، مخالفت شده که نمونه آن را در خسارت‌های چند هزار میلیارد ریالی سیل رودخانه دز مشاهده می‌کنیم....
 در دولت یازدهم، وزیر نیرو عنوان کردند که به علت پایین‌آمدن جریان آب در رودخانه دز، باید ارتفاع این سد از ۳۱۵ متر به ۲۷۵ متر کاهش پیدا کرده و حجم ذخیره آب در آن کاهش پیدا کند. همچنین باید ظرفیت تولید برق در آن از سه‌هزار مگاوات به کمتر از هزار مگاوات کاهش پیدا کند. این اقدام عملا نوعی غفلت در مسائل ملی است. او ادامه می‌دهد: به هر حال سیل چند روز گذشته نشان داد برداشت‌های وزارت نیرو درباره موضوع سد سازی، مساله‌ای بسیار غیرکارشناسانه بوده و صدمات سنگینی به کشور وارد کرده که در استان‌های شمال استان خوزستان میزان خسارت‌های وارده بالغ بر چند هزار میلیارد ریال بوده است. مسئول چنین سیلی وزارت نیرو در طول دولت‌های هفتم، هشتم، نهم، دهم و ادامه آن در دولت یازدهم است. متاسفانه این برداشت‌های غیرعلمی باعث وارد‌آمدن خسارت‌های سنگینی به کشور شده که یکی از نمونه‌های آن سیل چند روز اخیر در استان‌های لرستان، ایلام، کرمانشاه و به ویژه استان خوزستان بوده است. تصور می‌کنم دولت باید وزارت نیرو را در رابطه با تصمیمات غیرعلمی و غیرمنطقی درباره سدسازی، مورد پرسش جدی قرار دهد و در صورت صلاح‌دید مدیریت فعلی وزارت نیرو را با یک مدیر توانا و کارآمد جایگزین کند.


* اعتماد

- تاثیرسخنان سیف بر بورس

این روزنامه حامی دولت در حالی که دیروز شاخص بورس 1603 واحد سقوط کرد، رقم سقوط را کمتر اعلام کرده و نوشته است: هفته گذشته بورس با ريزش‌هاي هر روزه سرجمع ١٠٠٠ واحد عقب‌نشيني كرد اما با شروع هفته و آغاز معاملات، ديروز ركورد كاهش در بورس تهران شكست و در يك روز ١١٥٥ واحد افت ثبت شد. بنابراين شاخص كل بورس اوراق بهادار تهران ديروز با عقبگرد ١١٥٥ واحدي ٧٨ هزار و ٣٩٦ واحدي شد. بورس اوراق بهادار تهران نخستين روز هفته جاري را با ريزش ١١٥٥ واحدي شاخص كل آغاز كرد. اين در حالي است كه كليه شاخص‌هاي بورس ديروز در مسير نزولي قرار گرفته‌اند... به نظر مي‌رسد برخي تنش‌هاي سياسي منطقه‌اي و اظهارات رييس كل بانك مركزي در خصوص عملياتي نشدن برجام تا اين لحظه كه كل توافقات را مي‌تواند به مخاطره بيندازد بيشترين تاثير را بر افت سنگين ديروز شاخص داشته است.


* جام جم

- پایان سه ماه انکار رئیس‌کل بانک مرکزی

روزنامه جام جم درباره سخنان رئیس‌کل بانک مرکزی گزارش داده است: در حالی که دولت بارها اعلام می‌کرد تحریم‌های اقتصادی غرب علیه ایران با اجرای برجام برداشته شده است، اما حضور رئیس کل بانک مرکزی در آمریکا به منظور مذاکره برای رفع تحریم‌ها نشان می‌دهد که این محدودیت‌ها همچنان پابرجاست.
به گزارش جام‌جم، سه ماه است که از اجرای برجام می‌گذرد و مقامات دولتی و بانک مرکزی بر لغو تحریم‌ها تاکید داشتند، اما فعالان اقتصادی رفع این محدودیت را رد می‌کردند. طی چند ماهی که از اجرای برجام می‌گذرد بارها و بارها از سوی فعالان اقتصادی و بعضا مسئولان دولتی اعلام شد که تحریم‌ها لغو نشده است.
در این مدت به‌دفعات اعلام شد که با وجود اجرای برجام فعالان اقتصادی قادر به انتقال پول در خارج از کشور نیستند ولی باز از سوی دولتمردان پاسخ آمد که سوئیفت باز است و مشکلی وجود ندارد. حتی جلسه‌ای با خبرنگاران در ساختمان مرکزی بانک مرکزی گذاشته شد و اصحاب رسانه به اتاق سوئیفت راهنمایی شدند؛ اما اظهارات تازه برخی افراد در اتاق بازرگانی نشان می‌دهد مقامات بانک مرکزی حقیقت را به جامعه اقتصادی ایران نمی‌گویند.
اواخر سال گذشته که علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی از لغو نشدن تحریم‌ها سخن گفت، با واکنش رئیس‌جمهور مواجه شد که گفت:‌ در زمینه مسائل اتمی آقای صالحی هرچه بگوید درست است و ایشان وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی نیست، وزیر خارجه هم الان نیست، ایشان مسئول سازمان انرژی اتمی است.
حسن روحانی تاکید کرد: مرجع اظهار نظر درباره مسائل هسته‌ای آقای عراقچی است، در سیاست خارجی وزیر خارجه مسئول است، در مسائل اقتصادی وزیر اقتصاد و بانک مرکزی مسئول است.
با توجه به این‌که رئیس‌جمهور مرجع اظهارنظر درباره مسائل اقتصادی برجام را رئیس‌کل بانک مرکزی معرفی کرد، اظهارات چند روز اخیر سیف در آمریکا قابل تامل است. او طی سفر به آمریکا برای شرکت در اجلاس صندوق بین‌المللی پول در چند مصاحبه و سخنرانی مفصل به لغو نشدن تحریم‌های بانکی پرداخت.
ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی ایران برخلاف مواضع سه ماه اخیر خود در داخل، در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی بلومبرگ گفت: تقریبا هیچ‌چیز از اجرای برجام نصیب ایران نشده است. یکی از چیزهایی که ما به‌صورت قطع به آن نیاز داریم تبدیل ارزها برای پرداخت پول کالایی است که خریداری می‌کنیم، این امر مستلزم دسترسی به سیستم مالی آمریکاست.


* جوان

- حذف آمارهای منفی توسط وزارت صنعت

روزنامه جوان درباره اوضاع بخش صنعت گزارش داده است: در سال‌هاي اخير، حوزه صنعت از شرايط داخلي و بين‌المللي حاکم بر اقتصاد کشور، آسيب‌هاي جدي ديده و گفته مي‌شود که حال صنعت و توليد «بد» است. بيشتر صنايع کشور به‌رغم بالاتر بودن ظرفيت‌هاي نصب شده، اما با کمتر از ظرفيت توليد به فعاليت مشغول هستند و آمار متعددي از زبان مسئولان در خصوص واحد‌هاي راکد، تعطيل و نيمه‌تعطيل اعلام مي‌شود.
به اعتقاد صاحبنظران، در دو سال گذشته که نوعي بلاتکليفي بر صنعت و توليد حاکم بوده، دولت با اتخاذ تصميمات غيرمنطقي و حمايت از صنايع بزرگ به جاي صنايع کوچک و متوسط نه تنها بر رکود صنعت دامن زده، بلکه بازار را با توليد انبوه و تقاضاي کم روبه‌رو کرده است و در چنين شرايطي با عدم ارائه آمار از ميزان توليد تلاش کرده که اوضاع صنعت و معدن را خوب جلوه دهد. در اين راستا معاون وزير صنعت روز گذشته با نهايت خوشبيني از رشد صنعتي در بهار امسال، از رشد توليد بسياري از صنايع از جمله خودرو و لوازم خانگي و از برنامه‌هاي حمايتي وزارت صنعت از صنايعي که رشد توليد دارند، خبر داد...
در سال‌هاي گذشته آمار توليد صنعت و معدن همواره از سوي وزارت صنعت اعلام مي‌شد و درسايت وزارتخانه نيز قابل رؤيت بود، اما از سال گذشته، همزمان با بروز رکود در تمام بخش‌هاي توليدي، آمار توليد از تابستان ۹۴، ديگر روي سايت وزارت صنعت قرار نگرفت و برخلاف گذشته نيز هيچ کس نسبت به نبود آمار در سايت وزارت صنعت حساس نشده و پرس‌و‌جو نمي‌کند. اين در حالي است که گمرک نيز تحليل‌هاي مقدماتي را از سايتش برداشته و به اين ترتيب امکان هرگونه تحليل در خصوص وضعيت صنعت و توليد از تحليلگران اقتصادي گرفته شده است.
اما آمار سه ماهه نخست سال گذشته نشان مي‌دهد که شاخص مقدار توليد منفي ۲ درصد بوده است. همچنين در گزارشي که اتاق تهران به پژوهشکده پولي و بانکي سفارش داده و وضعيت توليد را در سه فصل متوالي بررسي کرده بود نيز شاخص توليد از منفي ۱۳ درصد تا منفي ۲۰ تا ۲۵ درصد شروع مي‌شد، البته کارخانجاتي که با رشد منفي مواجه شده بودند، اغلب سهامشان در بورس بود و به استثناي خودروسازان، بقيه بنگاه‌ها پيش‌بيني خوبي از رشد و بهبود توليد در سال ۹۵ ندارند، البته صالحي نيا نيز از ارائه هرگونه آمار توليد خودداري مي‌کند و صرفاً با اعلام بهبود توليد در صنايع مختلف، از ارائه آمار شفاف خودداري مي‌کند...
در چنين شرايطي که وزارت صنعت، در دو سال متوالي سياست غلطي را در حوزه صنعت، معدن و بازرگاني اتخاذ کرده و صنايع را به نابودي کشانده بدون اينکه آمار شفافي از توليدات صنايع يا تعطيلي اعلام کند، باز هم وعده حمايت مي‌دهد، آيا انبار‌هاي کارخانجات و بنگاه‌ها باز هم جايي براي دپوی توليداتشان دارند؟ تا کي وزارت صنعت با حذف آمار توليد و صنعت از سايت اين وزارتخانه مي‌تواند بر عملکرد ضعيفش سرپوش بگذارد و وعده بهبود دهد؟

- هر آنچه منتقدان مي‌گفتند و دولت تكذيب مي‌كرد سيف تأييد كرد

روزنامه جوان در واکنش به سخنان رئیس‌کل بانک مرکزی نوشته است: رئيس كل بانك مركزي در واشنگتن طي مصاحبه‌اي با تلويزيون بلومبرگ معترف شد كه برجام تاکنون «تقريباً هيچ» دستاورد اقتصادي براي ايران نداشته، حال بايد از سيف پرسيد آیا حامل پيام دولت براي انتقال آن به طرف‌هاي غربي بوده است! اصلاً شايد دولت هم بامنتقدان خودش در زمينه برجام هم عقيده بوده است و صداي اين همراهي را فقط در خارج از كشور در‌مي‌آورد، بدين ترتيب حال كه برجام تاکنون پوچ از آب درآمده است و نه سانتريفيوژ مي‌چرخد و نه چرخ اقتصاد و زندگي مردم، سخن از برجام‌هاي سريالي امري بيهوده است.
سيف نه در داخل كه در گفت‌وگو با يك رسانه غربي و در خارج از كشور چندين تعارض گفته‌هاي رئيس دولت را برملا كرد كه پيش‌تر از سوي برخي دولتمردان و رسانه‌ها عنوان شده بود!
«وجود 100 ميليارد دلار پول بلوكه‌شده به جاي 23 ميليارد دلار و نداشتن هيچ دستاوردي» براي برجام پيام‌هايي نبود كه به اين سادگي مخابره شود مگر آنكه مجموع دولت به اين نتيجه رسيده باشد كه موقعيت سياسي دولت يازدهم در خطر است و آن را در پازلي ديده كه نقطه آغاز آن سخنان نوبخت بوده؛ «اگر كاري نكنيم زحمات ما بر باد مي‌رود!» آيا دولت همچنان اميد به برجام غرب خواهد داشت يا به اقتصاد مقاومتي رجوع خواهد كرد؟
سخنان سيف در مورد پوچ بودن برجام، ناكامي ايران در دستيابي به 100‌ميليارد دلار بلوكه شده‌اش در بانك‌هاي غربي به‌رغم عمل به تعهداتش و محروميت ايران از مبادلات دلاري سوئيفت بازتاب وسيعي در رسانه‌هاي داخلي و خارجي داشته و اين در حالي است كه تاكنون هر آنچه منتقدان برجام مي‌گفتند و دولت تكذيب مي‌كرد را سيف با سخنان اخيرش تأييد كرد و در يك كلام دستاورد اقتصادي برجام براي ايران را هيچ و پوچ خواند.


* تعادل

- سومين سقوط بزرگ تاريخ بازار سرمايه ثبت شد

این روزنامه اصلاح‌طلب به علل سقوط بورس پرداخته است:‌ روز گذشته بورس تهران براي سومين‌بار سقوطي تاريخي را تجربه كرد و با كاهش 1603 واحدي معادل 2.05 درصد ركورد جديدي را ثبت كرد. اين درحالي است كه بورس تهران در تاريخ 26/12/1393 با 3590 واحد معادل 5.51 درصد كاهش با افت شديد و بي‌سابقه‌يي مواجه شد البته قبل از آن در تاريخ 22/10/1392، كاهش 2389 واحدي معادل 2.72 درصدي شاخص كل نيز يك تجربه متمايز در آن برهه تاريخي بود كه كارشناسان ركود فرسايشي بازار را عامل آن افت بي‌سابقه مي‌دانند. در سالي كه همه اميدها به سمت رونق اقتصادي و رشد بورس است ناگهان به دليل يك سخنراني همه‌چيز عقب نشست و تمامي نمادهاي بورسي با عرضه سنگين روبه‌رو شدند و ارزش معاملات بعد از 4 ماه به رقم 2600 ميليارد ريال رسيد كه نشان از شوك بازار از اين سقوط است.
درواقع وضعيت بورس تهران در معاملات ديروز كمتر سابقه داشته است و حتي پيش از لغو تحريم‌ها و اجرايي شدن برجام نيز چنين وضعيتي كمتر ديده شده است. بسياري از نمادها در معاملات ديروز افت 5 درصدي داشته و با صف‌هاي سنگين فروش مواجه شده‌اند. اين درحالي است كه در طول 5 روز هفته گذشته، شاخص بورس تهران 1164 واحد كاهش يافته بود...
به عقيده كارشناسان با گذشت حدود سه ماه از زمان اجراي برجام مشكلات و گره‌هاي موجود در زمينه لغو تحريم‌ها مشخص‌تر شده و بازار در حال واكنش نشان دادن به اين حقيقت است.
مشكل ارتباطات بانكي ايران هنوز حل نشده و اين درحالي است كه از تحريم بانكي به عنوان مادر تحريم‌ها ياد مي‌شد چراكه همه مراودات اقتصادي و تجاري بايد از كانال بانكي انجام گيرد. بازار سرمايه به سخنان رييس كل بانك مركزي واكنش تندي نشان داد و فعالان را وادار به عقب‌نشيني كرد.

- دولت یازدهم در حل معضل اقتصاد کشور توفیقی نداشته است

این روزنامه حامی دولت درباره اوضاع صنعت کشور نوشته است: دولت يازدهم اگرچه به ظاهر براي حل معضل اقتصاد و توليد مصمم بود لكن عملا هنوز در حل بحران توفيقي نداشته؛ اگرچه مي‌توان پذيرفت كه بحث سياست خارجي به عنوان مقدمه‌يي براي رونق اقتصادي ‌بايد به گونه‌يي حل شود تا بتوان به صورت جدي به توليد پرداخت اما مي‌شد در اين دوره دست كم فشارها را كم كرد تا از ورشكستگي و ركود بيشتر جلوگيري شود. نا گفته پيداست كه مصوباتي هم كه گاهي مي‌توانست موج مثبتي ايجاد كند عملا اجرايي نشد و حتي يك مورد را هم شايد نتوان يافت كه به حل بحران كارگاه‌هاي توليدي منجر شده باشد. به نظر مي‌رسد زيرساخت‌هاي نظام بانكي به نوعي بيماري و رخوت دچارند كه هيچ دستورالعمل مثبتي را در احياي اقتصاد كشور برنمي‌تابند كما اينكه با وجود چندين مصوبه قانوني هيچ باري را نتوانستند از گرده كشور بردارند.
مطلب تاسف‌آور ديگر تفاوت نگاه دولت به صنعت خودروسازي است و تاسف عميق‌تر اينكه اين نگرش در اثر تغيير دولت، تغيير چنداني نكرده است! براي به دست دادن مصداق اين تبعيض صرفا به اين موضوع اشاره مي‌شود كه در سال 1387 وقتي شركت ايران خودرو دچار مشكل مالي شد بلافاصله دولت وقت تصميم گرفت كه نقدينگي چند هزار ميليارد توماني به سيستم مالي آن تزريق كند كه اين اتفاق افتاد و ايران خودرو از بحران جست درحالي كه همزمان با ايران خودرو، واحدهاي زيادي گرفتار مشكل كمبود نقدينگي شدند اما با بي‌مهري سيستم مواجه شده و هست و نيست خود را در اين راه نهادند.
همان‌گونه كه اكنون دولت ظرف چند روز گرفتاري خودروسازان را مرتفع مي‌كند اما با توليدكنندگان كالاهاي خانگي آن چنان با بي‌مهري برخورد مي‌كند كه عنقريب بيم آن مي‌رود كه شيرازه كار بگسلد و گرهي بر گره ديگر بخورد. با ايجاد موج خريد خودرو، توليدكنندگان لوازم خانگي كه ديري مغلوب رقباي چشم بادامي خود بودند، جاني يافتند به اميد اينكه از اين نمد كلاهي هم براي اينان باشد اما حاصل آن شد كه با وجود اين اميدها هنوز بعد از گذشت ماه‌ها از اعلام رسمي اعطاي كارت‌هاي اعتباري حتي يك فقره از آنها هم صادر نشده، خريداران بالقوه كالا نيز به اميد تسهيلات ارزان قيمت دست نگه داشته‌اند و چشم انتظار عنايت دولتي‌ها شدند. غافل از اينكه اين قفل به اين زودي گشودني نيست. حاصل آن شد كه ركود بيش از پيش بر بازار كالا سايه افكند و اين اميد كاذب، آخرين رمق‌هاي توليدكنندگان را نيز بركشيد. تفاوت نحوه عملكرد اين دو پروژه كه اولي خودروساز را مجري اعطاي تسهيلات قرار داد و دومي بانك را، خود يكي از دلايل شكست طرح بود. چراكه مجري طرح در وام خودرو بسيار با انگيزه عمل كرد و گره از كار خود گشود اما در مورد توليدكنندگان كالا: نوشدارو را به جامي ريختند كه توليد‌كننده پيشتر از همان جام شوكران نوشيده بود و حال با نوميدي از آن چشم اميد ‌بايد داشت! به نظر مي‌رسد تا تدبيري براي اصلاح اين امر انديشيده نشود كماكان انتظار گشايش نمي‌توان داشت.


* خراسان

- منافع کلان بنزین چند نرخی در برابر فسادهای جزئی

این روزنامه حامی دولت درباره مصوبه مجلس برای سهمیه‌بندی بنزین نوشته است: تک نرخی شدن یکباره بنزین در خرداد سال گذشته اما و اگرهای بسیاری را در مورد آینده قیمت گذاری و عرضه بنزین و مخصوصا استفاده از کارت سوخت ایجاد کرد. دولت به مرور از حذف کارت سوخت سخن گفت و طرح کلاسه بندی جایگاه ها را رونمایی کرد اما مجلس تلاش کرد در قالب بودجه پیشنهاد سهمیه بندی مجدد بنزین را ارائه کند...
تفاوت قیمت بنزین داخل و خارج (مثلا 0.28 دلار در ایران و 1.6 دلار در ترکیه) باعث ایجاد حجم عظیم قاچاق بنزین از کشور می شود که نظام سهمیه بندی و سامانه هوشمند به طور جدی مانع از آن شد. اما آیا این موضوع دیگر برقرار نیست؟ مسئولان وزارت نفت اعلام کرده اند که با کاهش قیمت نفت، عملا سود قاچاق از بین رفته و این موضوع به حداقل رسیده است. اگرچه برخی کارشناسان معتقدند با توجه به تفاوت 6 هزار تومانی قیمت یک لیتر بنزین در ایران و برخی کشورهای همسایه مثل ترکیه همچنان انگیزه قاچاق وجود دارد. اما مسئولان وزارت نفت به کاهش فروش بنزین در شهرهای مرزی استناد کرده و بر این اساس سخن از کاهش شدید قاچاق می گویند. با همه اینها و صرف نظر از انگیزه احتمالی فاصله 6 هزار تومانی قیمت داخل و خارج بنزین، این سوال مطرح است که آیا در آینده نیز این شرایط پابرجا خواهد بود؟ یعنی افزایش قیمت نفت نمی تواند دوباره بر انگیزه قاچاق بیفزاید؟ موضوعی که با توجه به تحولات بازار نفت بعید نیست. در آن شرایط چنانچه کارت سوخت و سهمیه ای وجود نداشته باشد قطعا باید شاهد تشدید قاچاق سرمایه های ملی بود. چرا که قطعا دولت نخواهد توانست همگام با افزایش احتمالی قیمت نفت، قیمت داخلی بنزین را افزایش دهد...
در این شرایط بهترین راه حل، قیمت گذاری پلکانی است. با این روش از اقشار ضعیف و متوسط که مصرف معقولی دارند حمایت می شود و پرمصرف ها جریمه می شوند. لذا در شرایطی که امکان کنترل مصرف با افزایش قیمت به صورت عمومی وجود ندارد، کارت سوخت یک راه حل ایده آل است...
مخالفان کارت سوخت معتقدند که نگهداری سامانه سوخت هزینه بر است و علاوه بر آن اعطای سهمیه باعث ایجاد فسادهایی خواهد شد. چنانچه برخی با دریافت سهمیه تاکسی، بدون مسافرکشی و با فروش سهمیه بنزین خود به قیمت آزاد امرار معاش می کنند. اگرچه این نظرات تا حدودی قابل قبول است اما باید توجه داشت که اولا عمده هزینه های سامانه سوخت قبلا انجام شده و هزینه های جاری آن چندان زیاد نیست بلکه کنار گذاشتن این سامانه با سرمایه گذاری بالایی که انجام شده، به معنی تحمیل هزینه و زیان بر کشور است. در مورد فسادها نیز، تا جای ممکن باید کنترل شود اما مقداری از آن نیز اجتناب ناپذیر است. هر جا که دولت ورود کند و یارانه پرداخت کند این فسادها و سوءاستفاده ها تا حدودی وجود خواهد داشت. لذا باید این شرایط را با شرایط جایگزین مقایسه کرد. در شرایط حذف سامانه سوخت، باید منتظر تشدید قاچاق، افزایش مصرف و آلودگی بود اما با وجود این سامانه فقط فسادهای خردی انجام خواهد شد که برای شرایط گذار باید تحمل شود.


* دنیای اقتصاد

- تاثیر سخنان تعجب برانگیز رئیس کل بانک مرکزی بر بورس

این روزنامه حامی دولت به علل سقوط بورس پرداخته است: بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته شاهد بی سابقه‌ترین افت از سال 94 بود. دیروز شاخص کل بورس با ریزش یک هزار و 602 واحدی معادل 2 درصد مواجه شد تا زیان معامله‌گران در سال 95 به رقم 8 /2 درصد افزایش یابد...
اکثر کارشناسان بازار هر چند به دلیل رشد قیمت‌ها در هفته‌های پایانی سال 94 در انتظار یک اصلاح محدود بودند، اما رخداد 3 موضوع سیاسی و یک موضوع درون بازاری موجب ریزش شدید شاخص شد. در موضوعات سیاسی نتایج ضعیف اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی، سخنان تعجب برانگیز رئیس کل بانک مرکزی در شورای روابط خارجی آمریکا و انتقاد بی‌سابقه از برجام و همچنین عدم حضور وزیر نفت در اجلاس دوحه مهم‌ترین‌ دلایل نگرانی بازار بودند. در این میان بازار دیروز همچنین از موضوع قوانین جدید افزایش سرمایه از مجل تجدید ارزیابی نیز تاثیر منفی گرفت جایی که نمادهای نظیر ذوب آهن با صف فروش مواجه شده و بازگشایی نماد پلی اکریل به افت بیش از 20 درصدی این نماد منجر شد. اکثر کارشناسان به دلیل کاهش حجم معاملات در انتظار تزریق نقدینگی به بازار هستند تا بتوان به مدد آن صف‌های فروش کنونی را جمع کنند و در نهایت تعادل را به بازار برگردانند. البته نباید فراموش کرد که فروش‌های معامله‌گران اعتباری و هیجان فروش موجود در بازار نیازمند حجم‌های قابل ملاحظه‌ای از نقدینگی است.

- خودروسازان به یک بسته ضدرکود دیگر نیاز دارند

روزنامه دنیای اقتصاد از ادامه رکود در خودروسازی خبر داده است: در شرایطی خودروسازان درخواست افزایش قیمت محصولات تولیدی خود را به شورای رقابت ارسال کردند که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز دیروز در گفت‌و‌گو با خبرگزاری مهر از تدوین برنامه‌ای حمایتی در این وزارتخانه برای صنایع بدون مشتری خبر داد.
به گفته یک منبع آگاه خودروسازان درخواست افزایش قیمت خود را به شورای رقابت ارسال کرده‌اند و براساس مذاکرات صورت گرفته میان خودروسازان و شورای رقابت قرار است، دو شرکت بزرگ خودروساز با دریافت نرخ تورم بخش خودرو در سال 94 - که هر ساله از سوی بانک مرکزی تهیه می‌شود - و قراردادن آن در فرمول شورای رقابت، لیست قیمتی ‌ محصولات جدید خود را به شورا ارسال کنند. در حالی خودروسازان قصد دارند، قیمت محصولات خود، طی سال جاری را افزایش دهند که بازار خودرو هم‌اکنون در شرایط رکودی به سر می‌برد و مشتریان تمایلی به خرید خودرو ندارند، در این شرایط اما معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از برنامه جدید این وزارتخانه برای صنایع کم مشتری همچون خودرو خبر داده است. محسن صالحی‌نیا اشاره به اینکه تولید خودرو در سال 94 روند کاهشی داشته است، تاکید کرد که وزارت صنعت قصد دارد بر مبنای برنامه جدید خود، از صنایعی که به نحوی مرتبط با بخش‌هایی از کل سیستم عرضه که دارای رکود در تقاضا یا کاهش مصرف است، حمایت کند. صالحی معتقد است با اجرای این برنامه برخی از صنایع همچون خودرو در بهار ۹۵ با رشد تولید مواجه می‌شوند. هرچند وزارتخانه تلاش دارد با حمایت از صنعت خودرو، تولید و فروش شرکت‌های خودروساز در فصل بهار را افزایش دهد و این صنعت را از شرایط رکودی خارج کند، اما بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که افزایش قیمت در شرایط رکودی از منطق اقتصاد و قانون تجارت به دور است؛ بنابراین خودروسازان باید براساس وضعیت بازار بحث افزایش قیمت را دنبال کنند.


* قانون

- شرکت‌های اروپایی در ورود به ایران محتاطند

این روزنامه حامی دولت نوشته است: آنچه از فعالیت‌ها وتلاش‌های دولت یازدهم پس از دستیابی به توافق به وضوح می توان دید این است که دولت ایران نمی خواهد در بقایای دام بزرگ تحریم باقی بماند و این به ویژه برای دولت حسن روحانی یک خواسته استراتژیک است. اگر دولت روحانی نتواند آمریکایی‌ها را متقاعد کند در همین روزها بند ممنوعیت ایران از دلار در تجارت خارجی با طرف‌های سوم را بازکند انگار همه مذاکرات دوساله را دورریخته است.
منتقدان روحانی این رفتار آمریکایی‌ها را هرروز و هرساعت از ده ها رسانه به یاد دولت می آورند که در اعتماد به غرب اشتباه کرده است. بانک‌ها و شرکت های اروپایی به رغم سپری شدن چند ماه از قرارداد مصالحه هسته ای هنوز از بیم جریمه نظام مالی آمریکا دادو ستد با ایران را با احتیاط دنبال می کنند...
به نظر می رسد آنچه در زمینه دیپلماسی در اذهان از ظریف وتیم همراه او در اذهان باقی مانده است را نباید از سیف انتظارداشت. کارشناسان طی این مدت بارها تصریح کرده‌اند امکان برخورداری از آثار تحریم‌های هسته‌ای برای ایران، با توجه به سلطه دلار در مبادلات خارجی، بدون دسترسی محدود این کشور به آنچه در نظام بانکی «چرخه دلار» (U-Turn) خوانده می‌شود وجود نخواهد داشت...
این اخبارعلاوه بر ایجاد نوعی دلسردی میان فعالان اقتصادی با توجه به قدرت وحجم تجارت واقتصاد آمریکا در عرصه بین الملل باعث می شود که شرکت‌های اروپایی نیز برای ورود به اقتصاد ایران کمی محتاط ودست به عصا عمل کنند. این مسئله می تواند دولت یازدهم را در آخرین سال کاری اش با چالشی جدی وخطرناک مواجه کند چرا که در سال جاری اقتصاد می تواند مانند یک تیغ دو دم برای دولت عمل کند. بنابراین شاید بد نباشد که دولت دنبال یک ظریف در اقتصاد بگردد. ضمن اینکه با انتشار گسترده سخنان ظریف که برگرفته از رفتار آمریکایی‌هاست می تواند به راحتی دست منتقدان دولت برای افزایش فشار وقوی تر شدن رفتارهای پوپولیستی را باز کند.


* کیهان

- سقوط معنادار بورس پس از اعترافات سیف

کیهان درباره سقوط بورس گزارش داده است:‌ در پی اعترافات تکان‌دهنده رئیس کل بانک مرکزی درباره بی‌فایده بودن برجام برای وضعیت اقتصادی کشور، بورس تهران روز شنبه با ریزش تکان‌دهنده 1600 واحدی، در کانال 77 هزار واحد متوقف شد...
در پی ریزش شدید بورس، تحلیلگران بازار مالی بخشی از علت این اتفاق را در نگاه‌های افراطی دولت و حامیان آنها به فضای پسابرجام عنوان کردند... نگاهی گذرا به اظهارات مسئولان دولت و اعضای ارشد تیم مذاکره‌کننده و مقایسه آن با اظهارات اخیر رئیس کل بانک مرکزی نشان می‌دهد این سخنان چه میزان در ایجاد یک تصویر غیرواقعی از فضای بعد از توافق هسته‌ای در اذهان فعالان اقتصادی نقش داشته است که یکی از نتایج آن در  فرو ریختن اعتماد مردم و ریزش‌های بورس قابل مشاهده است.
رئیس جمهور با اعلام بازگشایی 1000 ال سی در همان روز نخست اجرای برجام، که در اروپا روز تعطیل رسمی محسوب می‌شد(!)، نشان داد دولت در یک فضای رویایی سیر می‌کند. در ادامه نیز سایر اعضای تیم مذاکره‌کننده اظهارات مشابهی را مطرح کردند و در ضمن به هر کس که از برقرار نشدن امکان مبادلات مالی با غرب انتقاد می‌کرد به شدت حمله می‌کردند.
از جمله حمید بعیدی‌نژاد، مسئول تیم کارشناسی ایران در این مذاکرات در چند نوبت با حمله به منتقدان به‌ویژه کیهان، از رفع این مشکل خبر می‌داد. حتی پس از آنکه رئیس جمهور اتریش که کشورش یکی از موسسان سوئیفت است، صراحتاً از برقرار نشدن روابط مالی غرب با ایران خبر داد، آقای بعیدی‌نژاد و عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکرات، یا او را نامطلع دانستند و یا خبرنگار را به فهم نادرست اظهارات رئیس‌جمهور اتریش متهم کردند!
با این حال نماگرهای اقتصادی از جمله نرخ بیکاری، نرخ رشد اقتصادی بخش‌های مختلف، شاخص کل بورس و ... در سال گذشته و بویژه ماه‌های اخیر نشان می‌دهد چه فاصله زیادی میان وعده‌های دولت و واقعیت‌های اقتصادی وجود دارد. در حالی که دولت می‌توانست با تکیه به توان داخلی و اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در عمل، بهبود وضعیت کشور را رقم بزند، اما با امید بستن به خارج، امروز نتیجه اعتماد خود به غربی‌ها را در خلف وعده‌های آنان، افزایش بیکاری، کاهش رشد اقتصادی و سقوط بورس مشاهده می‌نماید.


* همشهری

- اقتصاد مقاومتی همچنان اسیر همایش‌ها

همشهری درباره اقتصاد مقاومتی نوشته است:‌ در حالی که امسال به عنوان سال «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» نامگذاری شده و در این سال اجرای سیاست‌ها و اقدامات عینی در حوزه اقتصاد مقاومتی ضرورت دارد اما همچنان گویا برگزاری همایش برای مسئولان در اولویت است.
در همين راستا، همايش «صنعت نفت دانش‌بنيان، تبلور اجراي اقتصاد مقاومتي» روز گذشته با حضور معاون اول رئيس‌جمهور، نايب‌رئيس اول مجلس شوراي اسلامي و وزير نفت در تهران برگزار شد.